Pesticiden

Tegen elk wat wils

Pesticiden zijn er voor allerlei doeleinden.  Er zijn fungiciden, insecticiden, herbiciden,….  “Tegen elk wat wils”, om zo te zeggen.
Pesticiden kunnen nuttige diensten bewijzen, bvb. om plagen onder controle te brengen.  Maar het gebruik ervan houdt echter altijd een zeker risico in.  Ze zijn nu eenmaal ont-worpen om leven 'kapot' te krijgen: of dat nu planten, insecten, schimmels of andere levensvormen zijn.

Een onoordeelkundig gebruik van bepaalde bestrijdingsmiddelen houdt heel wat gezondheidsrisico’s in voor de gebruiker zelf. Al jarenlang toont onderzoek aan dat indien deze gifstoffen opgenomen worden door ons lichaam, ze uiterst schadelijke effecten kunnen hebben.  Afhankelijk van de actieve stof kan het gaan om gevolgen voor de vruchtbaarheid, een verhoogde kans op de ziekte van Parkinson en kanker.  Het inademen of accidenteel innemen van deze stoffen kan zeer zware, zelfs dodelijke gevolgen hebben. Ook omstaanders of personen die later op de behandelde plaatsen met (resten van) de stoffen in contact komen kunnen aan deze gevaren worden blootgesteld. 

Een deel van de gebruikte producten komt in het oppervlaktewater of in de bodem en daarna in het grondwater terecht. Grondwater dient als grondstof voor ons drinkwater. Dit betekent niet dat ons drinkwater nu onveilig is.  Maar het kost de drinkwatermaatschappijen wel heel wat centen en moeite om die kleine doses bestrijdingsmiddelen uit ons drinkwater te houden.

Bestrijdingsmiddelen hopen zich bovendien op in de voedselketen. Waar de concentratie van een stof 1 is in water kan die tot duizenden keer hoger liggen in vissen. Vissen die vervolgens door de mens worden gegeten. De mens staat immers aan de top van elke voedselpiramide. Kortom: pesticiden bedreigen ons leefmilieu en zo de gezondheid van elk van ons.

Het voorkomingsprincipe ‘beter voorkomen dan genezen’ indachtig, keurde de Vlaamse overheid hierover in 2004 een decreet goed. En sindsdien zijn de openbare besturen bezig met de afbouw van het gebruik van bestrijdingsmiddelen.
In onze gemeente worden alternatieve methoden gebruikt om onkruid te weren, zoals borstelen van verhardingen en er wordt ook meer onkruid handmatig verwijderd. Beetje bij beetje worden de bestaande groenzones omgevormd zodat ze zonder het gebruik van bestrijdingsmiddelen kunnen beheerd worden.
De openbare diensten worden in hun taak bijgestaan door de website www.zonderisgezonder.be. Ook huisgezinnen vinden er tal van tips om huis en tuin gifvrij te beheren en je vindt er links naar enkele interessante websites.

HT&D (hygiëne thuis en daarbuiten): tegen elke prijs?

Vraag u ook eens af of uzelf thuis en in uw tuin wel pesticiden moet gebruiken.  Moet het er overal in uw tuin even afgeborsteld bijliggen en zo ja, moet dat chemisch? 

We hadden het hierboven al over de gezondheidsrisico’s. Maar spuiten betekent vaak ook de dood voor vele nuttige planten en insecten. Ook de natuurlijke vijanden van de te verdelgen belager vallen ten prooi aan het vergif. Op die manier kweek je resistente belagers en dus plagen. In een goed beheerde tuin probeer je zoveel mogelijk dergelijke problemen te voorkomen door reeds tijdens de aanleg met bepaalde elementen rekening te houden en natuurlijke vijanden een kans te geven. Soms is het zelfs beter eens niet in te grijpen. Elke plaag trekt immers vanzelf zijn natuurlijke vijanden aan tot er een evenwicht wordt bereikt.
Het kan een kleine moeite betekenen (in bepaalde gevallen, maar niet altijd, iets meer werk) maar u krijgt er een gezonde en gevarieerde natuur voor in de plaats.

Meer info hierover vindt u terug in de brochure “De ecologische siertuin” van de Provincie. In een ecologische tuin houdt men bij het ontwerp, de aanleg en het beheer rekening met natuurlijke processen en de specifieke mogelijkheden van de tuin (grootte, bodem-type, oriëntering enz.). U kunt de brochure (€1,60) telefonisch bestellen op het gratis nummer 0800/20 021 of via de website www.west-vlaanderen.be/ecologischetuinen. Op deze website kunt u de brochure alvast gratis bekijken.

 
Tips en leuke weetjes

• Onkruid gedijt het best op onbedekte grond. Gebruik daarom snelgroeiende bodembedekkende planten zoals klimop en maagdenpalm of een dikke laag versnipperd hout in pas aangelegde plantvakken. Zo weert u meteen het gros van de onkruiden.
• Het mos dat op schaduwrijke plaatsen in het gazon spontaan ontstaat, kunt u vervangen door bodembedekkers voor schaduwplaatsen zoals gewone ereprijs en kleine maagdenpalm.
• Pas in uw groentetuin de ecologische basisprincipes toe. Gebruik compost, kies rassen met een goede resistentie en denk aan vruchtwisseling.
• Strooi sparrennaalden tussen of rond kwetsbare percelen. Zo blijven slakken op afstand. Ook gemalen schelpen rond de plantjes zijn zeer efficiënt.
• Gebruik compost voor uw kamerplanten. Als u duurdere kunstmest gebruikt, groeien de planten sneller, maar trekt u bladluizen aan.
• Een stevige laag boenwas zorgt ervoor dat uw hout beveiligd is tegen houtworm.
• Ingegraven potjes die voor de helft gevuld zijn met zoet bruin bier trekken slakken aan en doen ze verdrinken. Een afdakje boven het potje voorkomt verdunning door regenwater.
• Gebruik zeker geen bestrijdingsmiddelen bij regen of hoge temperaturen. Ze werken dan veel minder efficiënt.
• Zorg ervoor dat het product niet kan afvloeien naar waterlopen, vijvers en riolen.
• Behandel lege verpakkingen als klein gevaarlijk afval.
• Kunstmest is denken op korte termijn, zonder oog voor bodemleven. Organisch bemesten met compost zorgt voor een gezonde bodem en een voorraad voe-dingsstoffen. Het VLACO-label garandeert een compost die milieuhygiënisch en tuinbouwkundig aan alle kwaliteitsparameters voldoet.
• Mieren hou je buiten door alle zoetigheid zorgvuldig en luchtdicht op te bergen. Het paadje dat de mieren volgen om binnen te komen kan je bestrooien met witte peper of insmeren met knoflook. Mieren hebben ook een hekel aan verse houtskool, houtzaagsel, koffiedik, keukenzout en tomatenplanten.